تصور کنید در حال رانندگی در جادهای شلوغ هستید و ناگهان متوجه میشوید که یکی از تایرهای خودرویتان کم باد شده است. این موقعیت نهتنها میتواند خطرناک باشد، بلکه به مصرف سوخت بیشتر و آسیب به تایرها منجر میشود. اینجاست که فناوری TPMS (سیستم پایش فشار تایر) به کمک شما میآید! این سیستم هوشمند، مانند یک نگهبان همیشه بیدار، فشار تایرهای خودرو را زیر نظر دارد و ایمنی رانندگی را افزایش میدهد. در این مقاله، بهطور کامل توضیح میدهیم که TPMS چیست، چگونه کار میکند و چرا برای هر رانندهای ضروری است. با خودرو مدیا همراه باشید تا این فناوری مدرن را بهتر بشناسید!
منظور از tpms در خودرو چیست؟
TPMS مخفف Tire Pressure Monitoring System (سیستم پایش فشار تایر) است.
این فناوری بهمنظور نظارت بر فشار هوای داخل تایرهای خودرو طراحی شده و در صورت کاهش یا افزایش غیرعادی فشار، به راننده هشدار میدهد. TPMS از سال 2008 در بسیاری از کشورها، بهویژه در اروپا و آمریکا، به یک الزام قانونی برای خودروهای جدید تبدیل شده است.
انواع سیستم TPMS
TPMS به دو نوع اصلی تقسیم میشود:
1. TPMS مستقیم (Direct TPMS)
- نحوه کار: حسگرهایی در داخل هر تایر (معمولاً در سوپاپ) نصب شدهاند که فشار و گاهی دمای تایر را اندازهگیری میکنند. این اطلاعات از طریق امواج رادیویی به کامپیوتر خودرو ارسال میشود.
- مزایا:
- دقت بالا در اندازهگیری فشار هر تایر.
- ارائه اطلاعات لحظهای.
- معایب:
- هزینه بالاتر به دلیل نصب حسگر در هر تایر.
- نیاز به تعویض باتری حسگرها پس از چند سال.
2. TPMS غیرمستقیم (Indirect TPMS)
- نحوه کار: این سیستم از حسگرهای سرعت چرخ (که در سیستم ABS استفاده میشوند) برای تشخیص تغییرات در سرعت چرخش تایرها استفاده میکند. تایر کمباد، قطر کمتری دارد و سریعتر میچرخد، که این موضوع به سیستم هشدار میدهد.
- مزایا:
- هزینه کمتر و عدم نیاز به حسگرهای جداگانه.
- نگهداری آسانتر.
- معایب:
- دقت کمتر نسبت به TPMS مستقیم.
- ممکن است در شرایط خاص (مانند جادههای لغزنده) عملکرد ضعیفی داشته باشد.
چرا TPMS مهم است؟
- ایمنی: فشار نامناسب تایر میتواند باعث کاهش کنترل خودرو، افزایش خطر ترکیدگی تایر یا تصادف شود. TPMS با هشدار بهموقع، این خطرات را کاهش میدهد.
- صرفهجویی در سوخت: تایرهای کمباد مقاومت غلتشی بیشتری دارند و مصرف سوخت را افزایش میدهند. TPMS به بهینهسازی مصرف سوخت کمک میکند.
- افزایش عمر تایر: فشار مناسب تایر از ساییدگی غیرعادی جلوگیری کرده و عمر تایرها را افزایش میدهد.
- راحتی راننده: هشدارهای TPMS به راننده کمک میکند تا قبل از بروز مشکل، اقدام لازم را انجام دهد.
نحوه عملکرد TPMS
- اندازهگیری فشار: حسگرهای TPMS (در نوع مستقیم) فشار هوای تایر را بهصورت لحظهای بررسی میکنند.
- ارسال اطلاعات: دادهها به واحد کنترل خودرو ارسال میشوند.
- هشدار به راننده: اگر فشار تایر از حد مجاز (معمولاً 25٪ کمتر یا بیشتر از مقدار توصیهشده) خارج شود، چراغ هشدار TPMS روی داشبورد روشن میشود.
- اقدام راننده: راننده باید فشار تایرها را بررسی کرده و آنها را به مقدار توصیهشده توسط سازنده خودرو تنظیم کند.
نشانههای خرابی TPMS
- چراغ هشدار دائمی: اگر چراغ TPMS حتی پس از تنظیم فشار تایر روشن بماند، ممکن است حسگرها یا سیستم دچار مشکل شده باشند.
- عدم نمایش دادهها: در برخی خودروها، TPMS اطلاعات دقیق فشار را نمایش میدهد. اگر این اطلاعات نمایش داده نشود، سیستم نیاز به بررسی دارد.
- باتری حسگر: در TPMS مستقیم، باتری حسگرها پس از 5 تا 10 سال ممکن است تمام شود و نیاز به تعویض داشته باشد.
نکات نگهداری از TPMS
- بررسی دورهای فشار تایرها: حتی با وجود TPMS، فشار تایرها را ماهانه با فشارسنج دستی چک کنید.
- تعویض تایرها: هنگام تعویض تایر، مراقب حسگرهای TPMS باشید تا آسیب نبینند.
- بازدید توسط متخصص: اگر چراغ TPMS روشن است، به یک تعمیرگاه معتبر مراجعه کنید تا سیستم بررسی شود.
- تنظیم مجدد سیستم: پس از تنظیم فشار تایرها، ممکن است نیاز باشد TPMS را ریست کنید (طبق دستورالعمل دفترچه خودرو).