شب است، خودرو در حالت درجا آرام کار میکند، و شما آمادهاید تا سفری آرام را آغاز کنید. اما ناگهان، با چرخاندن فرمان، صدایی شبیه تقتق از زیر کاپوت یا چرخها به گوش میرسد. انگار خودرو دارد رازی را زمزمه میکند که فقط یک گوش تیزبین میتواند آن را رمزگشایی کند. این صدای تقتق، که در سکوت حالت درجا بلندتر به نظر میرسد، میتواند نشانهای از مشکلی در سیستم فرمان یا جلوبندی باشد. در این مقاله، براساس نظرات مکانیکهای باتجربه، بررسی میکنیم که صدای تقتق فرمان در حالت درجا چه معنایی دارد و چرا نباید آن را نادیده گرفت. خودرو مدیا را دنبال کنید.
علت صدای تق تق فرمان در حالت درجا
صدای تقتق یا کوبش هنگام چرخاندن فرمان در حالت درجا (زمانی که خودرو حرکت نمیکند) معمولاً به مشکلات مکانیکی در سیستم فرمان یا اجزای مرتبط با جلوبندی خودرو اشاره دارد. این صدا اغلب به دلیل لقی، ساییدگی، یا خرابی قطعات متحرکی مانند سیبک فرمان، میلتایراد، یا بوشهای سیستم تعلیق ایجاد میشود.
علل اصلی صدای تق تق فرمان در حالت درجا
بر اساس نظرات مکانیکهای باتجربه، علل اصلی این صدا عبارتند از:
- خرابی سیبک فرمان
سیبک فرمان، که چرخها را به جعبه فرمان متصل میکند، یکی از شایعترین دلایل صدای تقتق است. مکانیکهای باتجربه معتقدند که وقتی سیبک فرسوده یا شل میشود، بهویژه در حالت درجا که فشار روی مفصل بیشتر است، صدایی شبیه تقتق یا کوبش تولید میکند. این صدا هنگام چرخاندن فرمان به چپ یا راست واضحتر میشود.
«اگر سیبک فرمان لق شده باشد، در حالت درجا به دلیل نبود فشار حرکت خودرو، این لقی بیشتر خودش را نشان میدهد و صدای تقتق ایجاد میکند» - لقی در میلتایراد
میلتایراد، که بخشی از سیستم فرمان است، اگر دچار ساییدگی یا شلشدگی در اتصالات باشد، میتواند باعث ایجاد صدای تقتق شود. این مشکل معمولاً در خودروهای با کارکرد بالا یا آنهایی که در جادههای ناهموار زیاد تردد کردهاند دیده میشود.
«میلتایراد شلشده مثل یک زنجیر لق عمل میکند؛ در حالت درجا، وقتی فرمان را میچرخانید، این لقی صدا تولید میکند» - خرابی بوشهای سیستم تعلیق یا جعبه فرمان
بوشهای لاستیکی یا پلاستیکی که در سیستم تعلیق یا جعبه فرمان استفاده میشوند، با گذشت زمان فرسوده میشوند. این فرسودگی میتواند باعث لقی و ایجاد صدای تقتق در حالت درجا شود، بهویژه هنگام چرخاندن فرمان.
«بوشهای فرسوده مثل بالشتکهای خراب هستند؛ وقتی فشار روی آنها میآید، نمیتوانند قطعات را محکم نگه دارند و صدا تولید میشود» - مشکل در جعبه فرمان
جعبه فرمان، بهویژه در خودروهای مجهز به فرمان هیدرولیکی یا برقی، ممکن است به دلیل لقی در اجزای داخلی یا فرسودگی مهر و مومها صدای تقتق ایجاد کند. این مشکل در حالت درجا به دلیل تمرکز فشار روی جعبه فرمان بیشتر نمایان میشود.
«جعبه فرمان اگر لقی داشته باشد، در حالت درجا که چرخها ثابت هستند، هر حرکت فرمان میتواند صدای کلیک یا تقتق ایجاد کند» - اتصالات شل در سیستم فرمان یا تعلیق
پیچها و مهرههای شلشده در اجزای سیستم فرمان یا تعلیق، مانند بازوهای کنترلی یا اتصالات سیبک، میتوانند باعث ایجاد صدای تقتق شوند. این مشکل بهویژه در خودروهای قدیمیتر رایج است.
«یک پیچ شل میتواند کل سیستم را به هم بریزد. در حالت درجا، کوچک ترین حرکت فرمان این شلشدگی را با صدا نشان میدهد»
چرا این صدا را باید جدی گرفت؟
صدای تقتق در حالت درجا ممکن است در ابتدا بیاهمیت به نظر برسد، اما مکانیکهای باتجربه هشدار میدهند که این صدا میتواند نشانهای از مشکلات جدی در سیستم فرمان باشد. نادیده گرفتن آن ممکن است منجر به کاهش کنترل خودرو، سایش غیرعادی لاستیکها، یا حتی از کار افتادن کامل سیستم فرمان در شرایط بحرانی شود.
راه حل:
اگر صدای تقتق هنگام چرخاندن فرمان در حالت درجا شنیدید، اقدامات زیر توصیه میشود:
- بازدید توسط متخصص: یک مکانیک حرفهای میتواند با بررسی سیستم فرمان و جلوبندی، منبع صدا را شناسایی کند.
- بررسی سیبک و میلتایراد: این قطعات معمولاً نیاز به تعویض دارند، زیرا تعمیر آنها دشوار است.
- تنظیم و بازرسی دورهای: پس از تعمیر، تنظیم زوایای چرخ (جلوبندی) ضروری است تا از مشکلات بعدی جلوگیری شود.
- تعویض بوشها یا جعبه فرمان: در صورت تشخیص خرابی، تعویض قطعات معیوب باید در اولویت قرار گیرد.