صبح سردی است و شما آمادهاید تا با خودروی پژوی خود به محل کار بروید. اما وقتی کاپوت را باز میکنید، متوجه میشوید که سطح مایع خنککننده در مخزن رادیاتور به طرز مشکوکی پایین آمده است. چرا این اتفاق افتاده؟ آیا مشکلی جدی در راه است؟ کم شدن آب رادیاتور یکی از مشکلات رایج در خودروهای پژو (مانند پژو 206، 405 یا پارس) است که میتواند نشانهای از مسائل ساده یا پیچیده باشد. در این مقاله، دلایل کم شدن آب رادیاتور در خودروهای پژو و راهحلهای آن را به طور شفاف بررسی میکنیم.
نقش آب رادیاتور در خودرو
مایع خنککننده (آب رادیاتور یا کولانت) در سیستم خنککننده موتور وظیفه تنظیم دمای موتور و جلوگیری از گرمای بیش از حد را دارد. این مایع گرما را از موتور جذب کرده و از طریق رادیاتور دفع میکند. در خودروهای پژو، سیستم خنککننده شامل رادیاتور، پمپ آب، ترموستات، شیلنگها و مخزن انبساط است. کم شدن مایع خنککننده میتواند عملکرد این سیستم را مختل کرده و به موتور آسیب برساند.
آب رادیاتور پژو پارس چقدر باید باشد؟
مقدار مناسب مایع خنککننده (آب رادیاتور) برای پژو پارس حدود 6 تا 7 لیتر است (بسته به مدل موتور، مانند TU5 یا XU7). سطح مایع باید بین علامتهای Min و Max روی مخزن انبساط باشد. از مخلوط 50:50 آب مقطر و ضد یخ استاندارد استفاده کنید و هر 2 سال یا 40,000 کیلومتر آن را تعویض کنید. برای اطمینان، دفترچه راهنمای خودرو را بررسی کنید.
دلیل کم شدن آب رادیاتور پژو
کم شدن آب رادیاتور میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه این مقاله از خودرو مدیا به تفصیل بررسی میشوند:
1. نشتی در سیستم خنککننده
شایعترین دلیل کم شدن مایع خنککننده، نشتی در اجزای سیستم خنککننده است.
علل احتمالی در پژو:
- شیلنگهای فرسوده یا ترکخورده: شیلنگهای رادیاتور در مدلهای پژو (بهویژه 405 و پارس با کارکرد بالا) ممکن است به دلیل گرما و فشار فرسوده شوند و نشتی ایجاد کنند.
- رادیاتور آسیبدیده: ترک یا سوراخ در رادیاتور (به دلیل ضربه یا خوردگی) میتواند باعث نشت مایع شود.
- واشرهای معیوب: واشرهای اتصالات (مانند واشر پمپ آب یا ترموستات) ممکن است خراب شوند و نشتی ایجاد کنند.
- مخزن انبساط ترکخورده: مخزن انبساط در پژو 206 و پارس گاهی به دلیل فشار یا کیفیت پایین مواد، ترک میخورد.
علائم:- لکههای مایع خنککننده زیر خودرو (مایع سبز، صورتی یا نارنجی).
- کاهش سریع سطح مایع در مخزن انبساط.
راهحل:- بررسی شیلنگها، رادیاتور و مخزن انبساط برای یافتن محل نشتی.
- تعویض قطعات معیوب (مانند شیلنگ یا رادیاتور) با قطعات استاندارد.
- استفاده از مایع خنککننده باکیفیت برای جلوگیری از خوردگی.
2. خرابی واشر سرسیلندر
واشر سرسیلندر وظیفه آببندی محفظه احتراق و مجاری خنککننده را دارد. خرابی آن میتواند باعث نشت مایع خنککننده به داخل موتور یا اگزوز شود.
علل احتمالی در پژو:
- گرمای بیش از حد موتور به دلیل رانندگی طولانی یا نقص در سیستم خنککننده.
- کیفیت پایین واشر در برخی مدلهای قدیمیتر (مانند پژو 405).
علائم: - دود سفید از اگزوز (نشانه سوختن مایع خنککننده در محفظه احتراق).
- مخلوط شدن روغن و مایع خنککننده (روغن شیریرنگ در کارتل یا درپوش روغن).
- کاهش مداوم مایع خنککننده بدون نشتی قابلمشاهده.
راهحل: - بررسی و تعویض واشر سرسیلندر توسط مکانیک متخصص.
- تعمیر یا تعویض سرسیلندر در صورت آسیبدیدگی.
- این تعمیر هزینهبر است و نیاز به دقت بالا دارد.
3. مشکل در درپوش رادیاتور یا مخزن انبساط
درپوش رادیاتور یا مخزن انبساط فشار سیستم خنککننده را تنظیم میکند. خرابی آن میتواند باعث تبخیر یا نشت مایع خنککننده شود.
علل احتمالی در پژو:
- خرابی سوپاپ فشار در درپوش (رایج در پژو 206 و پارس).
- فرسودگی واشر درپوش به دلیل استفاده طولانی.
علائم: - جوش آوردن موتور به دلیل عدم تنظیم فشار.
- نشت مایع از اطراف درپوش.
راهحل: - تعویض درپوش رادیاتور یا مخزن انبساط با نمونه استاندارد (ترجیحا اصلی).
- بررسی دورهای درپوش برای اطمینان از عملکرد صحیح.
4. خرابی پمپ آب (واترپمپ)
پمپ آب مایع خنککننده را در سیستم گردش میدهد. خرابی آن میتواند باعث نشتی یا کاهش جریان مایع شود.
علل احتمالی در پژو:
- سایش بلبرینگها یا مهر و موم پمپ آب در مدلهای با کارکرد بالا.
- استفاده از مایع خنککننده نامناسب که باعث خوردگی پمپ میشود.
علائم: - صدای جیرجیر یا زوزه از پمپ آب.
- نشت مایع خنککننده از زیر پمپ.
- افزایش دمای موتور.
راهحل: - تعویض پمپ آب با نمونه استاندارد.
- استفاده از مایع خنککننده توصیهشده توسط سازنده.
5. تبخیر طبیعی مایع خنککننده
در شرایط عادی، مقدار کمی از مایع خنککننده ممکن است به دلیل گرمای موتور تبخیر شود، بهویژه در خودروهای قدیمیتر.
علل احتمالی در پژو:
- استفاده از آب به جای مایع خنککننده استاندارد (رایج در برخی تعمیرات غیرحرفهای).
- رانندگی در شرایط سخت (مانند ترافیک سنگین یا گرمای شدید).
علائم: - کاهش تدریجی سطح مایع بدون نشتی قابلمشاهده.
- عدم وجود علائم جدی مانند دود یا جوش آوردن.
راهحل: - استفاده از مایع خنککننده استاندارد (مانند ضد یخ/ضد جوش با نسبت مناسب).
- بررسی دورهای سطح مایع و پر کردن مخزن در صورت نیاز.
6. خرابی ترموستات یا فن رادیاتور
ترموستات دمای مایع خنککننده را تنظیم میکند و فن رادیاتور به خنکسازی کمک میکند. خرابی این قطعات میتواند باعث گرمای بیش از حد و تبخیر یا نشت مایع شود.
علل احتمالی در پژو:
- گیر کردن ترموستات در حالت بسته، که مانع گردش مایع میشود.
- خرابی موتور فن یا سنسور دما (رایج در پژو 206).
علائم: - جوش آوردن موتور.
- بالا رفتن غیرعادی نشانگر دما.
- کاهش سطح مایع خنککننده.
راهحل: - بررسی و تعویض ترموستات یا فن معیوب.
- اطمینان از عملکرد صحیح سنسور دما.
خطرات کم شدن آب رادیاتور
- گرمای بیش از حد موتور: کمبود مایع خنککننده میتواند باعث داغ شدن موتور و آسیب به قطعات حساس مانند واشر سرسیلندر یا خود سرسیلندر شود.
- خرابی کامل موتور: در موارد شدید، گرمای بیش از حد میتواند منجر به قفل شدن موتور شود که تعمیر آن بسیار پرهزینه است.
- افزایش مصرف سوخت: موتور داغ کارایی کمتری دارد و مصرف سوخت را افزایش میدهد.
پیشگیری و رفع مشکل
- بررسی دورهای سیستم خنککننده: هر 5000 تا 10,000 کیلومتر سطح مایع خنککننده را چک کنید و در صورت نیاز، آن را پر کنید.
- استفاده از مایع خنککننده استاندارد: از ضد یخ/ضد جوش با نسبت مناسب (معمولاً 50:50 با آب مقطر) استفاده کنید و از افزودن آب خالی خودداری کنید.
- بازرسی نشتیها: به طور منظم زیر خودرو را برای یافتن لکههای مایع خنککننده بررسی کنید.
- تعمیر بهموقع: اگر علائمی مانند دود سفید، جوش آوردن یا نشتی مشاهده کردید، فوراً به تعمیرگاه مراجعه کنید.
- استفاده از قطعات اصلی: در تعمیرات، از قطعات استاندارد (مانند شیلنگها، پمپ آب یا واشرهای اصلی ایرانخودرو) استفاده کنید.
جمع بندی
کم شدن آب رادیاتور در خودروهای پژو میتواند دلایل متعددی داشته باشد، از نشتی ساده در شیلنگها یا رادیاتور گرفته تا مشکلات جدیتر مانند خرابی واشر سرسیلندر. تشخیص زودهنگام و رفع مشکل میتواند از آسیبهای پرهزینه به موتور جلوگیری کند. با بررسی منظم سیستم خنککننده، استفاده از مایع خنککننده مناسب و توجه به علائم هشداردهنده، میتوانید سلامت موتور خودروی خود را حفظ کنید. اگر با کاهش مداوم مایع خنککننده مواجه شدید، در اولین فرصت به یک مکانیک متخصص مراجعه کنید.
