تعویض پلاک خودرو یکی از مهمترین مراحل قانونی در فرآیند خرید و فروش خودرو است که تضمینکننده انتقال رسمی مالکیت وسیله نقلیه از فروشنده به خریدار محسوب میشود. با توجه به روند زمانبر و جزئیات زیاد این فرایند، آگاهی کامل از مدارک مورد نیاز، مراحل اجرایی و نکات حقوقی آن، میتواند از اتلاف وقت و بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کند.
تعویض پلاک آخرین مرحله از نقل و انتقال خودرو است که در این مقاله از خودرومدیا به آن پرداختهایم. برای خرید و فروش خودرو در مرحله تعویض پلاک خودرو، پلاک قبلی از خودرو فک شده و پلاک جدید به نام خریدار صادر میشود. اگر این فرایند انجام نشود، تخلفات رانندگی و مسئولیتهای قانونی خودرو همچنان بر عهده مالک قبلی خواهد بود.
همچنین این مرحله به پلیس امکان میدهد تا در صورت بروز جرم یا تخلف، راننده واقعی خودرو را شناسایی کند. از سوی دیگر، عدم تعویض پلاک در موعد مقرر میتواند به مشکلات حقوقی منجر شود که رسیدگی به آنها از طریق مراجع قضایی پیچیده و زمانبر خواهد بود.
فک پلاک خودرو چیست؟
فک پلاک یکی از مراحل تعویض پلاک است که طی آن پلاک قدیمی خودرو از بدنه جدا میشود. در مواردی که خریدار نسبت به تعویض پلاک اقدام نمیکند، فروشنده میتواند با در دست داشتن مدارک فروش، از طریق مراجع قضایی طرح دعوای فک پلاک کند.

مراحل نوبتدهی اینترنتی تعویض پلاک
با توجه به شلوغی مراکز تعویض پلاک، اخذ نوبت به صورت اینترنتی الزامی است. برای این کار مراحل زیر را دنبال کنید:
- مراجعه به سامانه nobatdehi.epolice.ir
- انتخاب استان، شهر، نوع خدمت و نوع وسیله نقلیه
- مشاهده لیست مراکز و انتخاب زمان مراجعه
- ثبت اطلاعات شخصی (شماره موبایل، کد ملی، کد امنیتی)
نکات مهم:
- نوبتدهی حداکثر تا ۷ روز قبل امکانپذیر است.
- در صورت عدم مراجعه در موعد مقرر، نوبت شما باطل میشود.
- امکان لغو نوبت نیز از طریق همین سامانه وجود دارد.
مدارک لازم برای تعویض پلاک خودرو
مدارک مورد نیاز فروشنده:
- اصل کارت خودرو
- اصل سند مالکیت (برگ سبز)
- شناسنامه و کارت ملی
- تسویه خلافی و عوارض شهرداری
- بیمهنامه معتبر شخص ثالث و در صورت وجود، بیمه بدنه
- کارت معاینه فنی معتبر
- مدارک پرداخت هزینه نقل و انتقال
مدارک مورد نیاز خریدار:
- اصل شناسنامه و کارت ملی
- مدارک احراز محل سکونت (سند، اجارهنامه، جواز کسب و …)
- حضور خریدار یا نماینده قانونی با وکالت رسمی

احراز محل سکونت خریدار چگونه انجام میشود؟
برای تأیید آدرس خریدار، وی باید وارد سامانه sakha.epolice.ir شود و مراحل استعلام آدرس را طی کند. مأمور پست به محل سکونت مراجعه کرده و صحت آدرس را تأیید میکند. مدارک قابل قبول برای این منظور عبارتند از:
- سند مالکیت
- اجارهنامه با کد رهگیری
- جواز کسب معتبر
- مدارک به نام همسر یا والدین خریدار
مراحل اجرایی تعویض پلاک خودرو
- ورود به مرکز و دریافت قبض ورود
- تحویل مدارک به باجه مشخص شده
- دریافت فرم بازدید فنی و مراجعه به کارشناس
- تأیید اصالت خودرو
- تسویه خلافی در صورت نیاز
- پرداخت هزینه تعویض پلاک و انتقال سند
- مراجعه برای فک پلاک قدیم و دریافت پلاک جدید
- نصب پلاک جدید و خروج از مرکز
نکات حقوقی مهم:
- در صورتی که یکی از طرفین امکان حضور ندارد، تنظیم وکالتنامه رسمی برای تعویض پلاک الزامی است.
- وکالتنامه فروش نیز قابل تنظیم است اما هزینه بالاتری دارد؛ بهتر است فقط وکالت تعویض پلاک تنظیم شود.
- درج مهلت مشخص در وکالتنامه بهمنظور تعویض پلاک توصیه میشود.
- اعطای وکالت بلاعزل به خریدار، به دلیل ریسک بالا توصیه نمیشود.
مراکز تعویض پلاک خودرو در تهران
در حال حاضر، 10 مرکز فعال تعویض پلاک در شهر تهران خدمات ارائه میدهند. آدرس دقیق و ساعات کاری این مراکز از طریق سامانه نوبتدهی قابل مشاهده است.
جمعبندی
تعویض پلاک خودرو یک مرحله مهم و ضروری در فرآیند خرید و فروش خودرو است. شناخت مراحل، مدارک و نکات حقوقی آن، از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری میکند. پیشنهاد میشود تمامی اقدامات را به صورت دقیق و طبق زمانبندی انجام دهید تا از سردرگمی در مراکز تعویض پلاک جلوگیری شود.
