وقتی صحبت از تارا، سدان جدید ایران خودرو، به میان میآید، بحثهای داغی درباره اصالت طراحی و منشأ آن شکل میگیرد. برخی آن را گامی رو به جلو در صنعت خودروسازی ایران میدانند، در حالی که عدهای معتقدند تارا چیزی بیش از یک کپی از خودروهای خارجی نیست. اما حقیقت چیست؟ آیا تارا واقعاً کپی یک ماشین خاص است یا داستان پیچیدهتری پشت طراحی آن نهفته است؟ در این مقاله از خودرو مدیا، با نگاهی دقیق به پلتفرم، طراحی و مشخصات تارا، بررسی میکنیم که این خودرو تا چه حد از مدلهای خارجی الهام گرفته و آیا میتوان آن را صرفاً یک کپی دانست یا خیر.
تارا چیست و از کجا آمده؟
تارا بیش از هر چیز نسخهای بازطراحیشده از پژو 301 است که بر پایه پلتفرم PF1 گروه پژو-سیتروئن ساخته شده. شباهتهای ظاهری محدود به برخی خودروهای چینی مثل ترامپچی GA3S وجود دارد، اما این شباهتها به دلیل روندهای طراحی جهانی است و تارا کپی این مدلها نیست. ایران خودرو با بومیسازی قطعات، افزودن امکانات مدرن و تغییراتی در ظاهر، تلاش کرده تارا را بهعنوان یک خودروی ملی معرفی کند، اما وابستگی به پلتفرم خارجی و سابقه صنعت خودرو ایران باعث شده برخی آن را کپی بدانند.
اگر به دنبال سدانی اقتصادی با امکانات نسبتاً مدرن و فضای جادار هستید، تارا گزینهای قابل تأمل است، اما انتظار یک خودروی کاملاً بومی را نداشته باشید. شما درباره تارا چه فکر میکنید؟ کپی یا گامی به سوی خودکفایی؟
تارا و شباهت به پژو 301: کپی یا فیس لیفت؟
مهمترین خودرویی که تارا با آن مقایسه میشود، پژو 301 است. دلایل این مقایسه عبارتاند از:
- پلتفرم مشترک: تارا بر پایه پلتفرم IKP1 ایران خودرو ساخته شده که نسخه بومیشده پلتفرم PF1 گروه پژو-سیتروئن (PSA) است. این پلتفرم در خودروهایی مثل پژو 301، سیتروئن سی-الیزه، پژو 208 (نسل اول) و پژو 2008 (نسل اول) استفاده شده است.
- داستان همکاری ناتمام: پس از برجام در سال 1394، ایران خودرو و پژو تحت شرکت مشترک ایکاپ قصد تولید پژو 301، 208 و 2008 را در ایران داشتند. اما با بازگشت تحریمهای آمریکا در سال 1397، پژو از ایران خارج شد و پروژه تولید 301 متوقف شد. ایران خودرو سپس با استفاده از حق امتیاز پلتفرم PF1، پروژه K132 را توسعه داد که بعداً به تارا تغییر نام یافت.
- شباهتهای فنی: موتور TU5 پلاس تارا (1.6 لیتر، 113 اسب بخار) شباهت زیادی به موتورهای استفادهشده در محصولات پژو دارد. همچنین، گیربکسهای دستی 5 و 6 سرعته و اتوماتیک 6 سرعته تارا از فناوریهای مشابه پژو بهره میبرند.
- طراحی داخلی: کابین تارا، از داشبورد تا چیدمان کنسول، شباهت زیادی به پژو 301 دارد. اگرچه ایران خودرو تغییراتی در تریم و جزئیات ایجاد کرده، اما ارگونومی و ساختار کلی کابین یادآور 301 است.
با این شواهد، میتوان گفت تارا بهنوعی فیسلیفت یا نسخه بازطراحیشده پژو 301 است، نه یک کپی کامل. ایران خودرو با تغییراتی در ظاهر بیرونی (مثل چراغها و جلوپنجره)، داخلیسازی قطعات و افزودن امکاناتی مثل سنسور نور و باران، تلاش کرده تارا را بهعنوان محصولی متمایز معرفی کند.
آیا تارا کپی خودروهای دیگر هم هست؟
علاوه بر پژو 301، برخی ادعا میکنند که تارا از خودروهای دیگر، بهویژه مدلهای چینی، الهام گرفته است. یکی از این ادعاها به ترامپچی GA3S از شرکت GAC چین اشاره دارد:
- شباهت ظاهری: برخی معتقدند خطوط کاپوت، طراحی چراغهای جلو و فرم کلی بدنه تارا شباهتهایی به ترامپچی GA3S دارد. بهویژه، نمای جلویی تارا با خطوط تیز و کروم جلوپنجره، یادآور طراحیهای چینی است.
- انتقادات: کاربران در فضای مجازی و نظرات آنلاین گاهی تارا را «کپی آشکار» این مدل چینی میدانند، اما این ادعا از نظر فنی و مستندات ضعیف است. شباهتهای ظاهری ممکن است به دلیل روندهای جهانی طراحی (مثل استفاده از خطوط تیز و چراغهای LED) باشد، نه کپیبرداری مستقیم.
- عدم تطابق پلتفرم: پلتفرم PF1 تارا با پلتفرمهای استفادهشده در خودروهای GAC متفاوت است، و هیچ سندی مبنی بر همکاری ایران خودرو با GAC وجود ندارد.
بنابراین، هرچند شباهتهای ظاهری محدودی با ترامپچی GA3S دیده میشود، اما این شباهتها بیشتر به سبک طراحی مدرن مربوط است و نمیتوان تارا را کپی این خودرو دانست.
تارا و ادعای خودروی ملی
ایران خودرو تارا را بهعنوان «اولین سدان ملی» معرفی میکند، اما این ادعا با انتقاداتی مواجه شده است:
- وابستگی به پلتفرم خارجی: استفاده از پلتفرم PF1 نشان میدهد که تارا کاملاً بومی نیست، بلکه نسخهای اصلاحشده از فناوری پژو است.
- قطعات خارجی: اگرچه ایران خودرو مدعی داخلیسازی 92 درصدی است، اما نشان تجاری پژو روی برخی قطعات (مثل سیستم تعلیق و اجزای موتور) دیده میشود، که نشاندهنده وابستگی به زنجیره تأمین خارجی است.
- طراحی مشترک: طراحی تارا نتیجه همکاری با شرکتهای خارجی (مثل شرکتهای ایتالیایی برای طراحی بدنه) و داخلی بوده، که این موضوع اصالت «ملی» آن را زیر سؤال میبرد.
با این حال، تغییراتی مثل گیربکس 6 سرعته جدید، افزودن امکانات ایمنی (کنترل پایداری، کیسههای هوای جانبی در مدل V4) و بازطراحی بخشهایی از بدنه، نشاندهنده تلاش ایران خودرو برای ایجاد تمایز است.
مقایسه تارا با پژو 301 و دیگر خودروها
برای درک بهتر، تارا را با پژو 301 و برخی خودروهای مشابه مقایسه میکنیم:
مشخصه | تارا (V4 اتوماتیک) | پژو 301 | ترامپچی GA3S |
---|---|---|---|
پلتفرم | IKP1 (مشتق از PF1) | PF1 | CPMA (اختصاصی GAC) |
موتور | 1.6L TU5 پلاس، 113 اسب بخار | 1.6L، 115 اسب بخار | 1.5L، 114 اسب بخار |
گیربکس | 6 سرعته اتوماتیک | 6 سرعته اتوماتیک/5 سرعته دستی | 5 سرعته دستی/4 سرعته اتوماتیک |
ابعاد (mm) | 4519×1748×1466 | 4445×1748×1466 | 4570×1790×1490 |
صندوق عقب | 640 لیتر | 506 لیتر | 450 لیتر |
امکانات کلیدی | کیسه هوای جانبی، سانروف، کیلس استارتر | کیسه هوای جلو، ABS، کروز کنترل | کروز کنترل، مانیتور، دوربین عقب |
بازار هدف | ایران | اروپا، آفریقا، خاورمیانه | چین، خاورمیانه |
تحلیل مقایسه:
- تارا از نظر ابعاد و فضای داخلی به پژو 301 نزدیکتر است، اما صندوق عقب بزرگتر (640 لیتر) و امکانات مدرنتر (مثل کیلس استارتر) آن را متمایز میکند.
- شباهت ظاهری با ترامپچی GA3S محدود به خطوط کلی بدنه است و از نظر فنی و پلتفرم هیچ ارتباطی بین این دو وجود ندارد.
چرا تارا بهعنوان کپی شناخته میشود؟
چند دلیل باعث شده که تارا بهعنوان کپی شناخته شود:
- سابقه صنعت خودرو ایران: خودروسازان ایرانی سالهاست که از پلتفرمهای خارجی (مثل پژو 405 و 206) استفاده میکنند، و این سابقه باعث بدبینی عمومی شده است.
- شباهتهای بصری: طراحی تارا، بهویژه در نمای جلو، به خودروهای مدرن چینی شباهت دارد که این موضوع شایعات کپیبرداری را تقویت کرده است.
- عدم شفافیت: ایران خودرو اطلاعات کمی درباره فرآیند طراحی و همکاریهای خارجی ارائه داده، که باعث گمانهزنیها شده است.
با این حال، تارا نتیجه تلاش برای بومیسازی یک پلتفرم خارجی در شرایط تحریم است، که خود دستاوردی قابل توجه در صنعت خودروسازی ایران محسوب میشود.
آیا تارا صرفاً یک کپی است؟
خیر، تارا را نمیتوان صرفاً یک کپی دانست. این خودرو ترکیبی از الهامگیری، بومیسازی و بازطراحی است:
- الهامگیری از پژو 301: پلتفرم، کابین و بخشهای فنی تارا بهوضوح از 301 گرفته شده، اما تغییرات ظاهری و امکانات جدید، آن را متمایز میکند.
- بومیسازی: داخلیسازی 92 درصدی قطعات و توسعه گیربکس 6 سرعته نشاندهنده تلاش برای کاهش وابستگی به خارج است.
- بازطراحی: طراحی بدنه، بهویژه در مدلهای V1 پلاس و V4، با الهام از روندهای جهانی، تارا را از یک کپی ساده فراتر برده است.