هنگامی که خودروی صفر کیلومتر از نمایندگی تحویل میگیرید، احتمالاً معاینه فنی آخرین موضوعی است که به آن فکر میکنید. با این حال، این پرسش برای بسیاری از مالکان خودروهای نو مطرح میشود: خودروهای صفر تا چند سال از معاینه فنی معاف هستند؟ معاینه فنی نهتنها برای رعایت الزامات قانونی، بلکه برای تضمین ایمنی سرنشینان، سلامت خودرو و کاهش آلودگی محیط زیست امری ضروری است. در این مقاله از خودرو مدیا، توضیح خواهیم داد که خودروهای صفر تا چه مدت از معاینه فنی معافاند، چه زمانی باید اقدام به دریافت آن کنید و چه نکاتی را باید رعایت کنید. آمادهاید تا با آگاهی کامل از خودروی جدید خود لذت ببرید و از مشکلات قانونی در امان بمانید؟
معاینه فنی چیست و چرا اهمیت دارد؟
معاینه فنی فرآیندی دورهای برای بازرسی وضعیت فنی و ایمنی خودرو است که شامل بررسی سیستمهای ترمز، تعلیق، فرمان، میزان آلایندگی گازهای خروجی، سلامت بدنه و وضعیت لاستیکها میشود. اهداف اصلی معاینه فنی عبارتاند از:
- تضمین ایمنی سرنشینان و سایر کاربران جاده
- کاهش آلودگی محیط زیست ناشی از خودروها
- شناسایی و رفع عیوب فنی خودرو پیش از تبدیل شدن به مشکلات جدی
در ایران، معاینه فنی برای تمامی خودروها الزامی است، اما خودروهای صفر به دلیل شرایط فنی مطلوب در زمان تولید، برای مدتی از این الزام معاف هستند.
خودرو صفر چند سال از معاینه فنی معاف است؟
بر اساس قوانین راهنمایی و رانندگی ایران (تا مهر 1404)، خودروهای صفر داخلی و وارداتی تا 4 سال از تاریخ تولید از دریافت معاینه فنی معاف هستند. به این معنا که اگر خودروی شما در سال 1404 تولید شده باشد، تا سال 1408 نیازی به اخذ معاینه فنی نخواهید داشت.
نکات کلیدی:
- تاریخ تولید خودرو (مثبت در سند یا کارت خودرو) معیار محاسبه دوره 4 ساله است، نه تاریخ خرید یا پلاکگذاری.
- این معافیت برای خودروهای سواری شخصی اعمال میشود. خودروهای عمومی (مانند تاکسیها) یا خودروهای سنگین ممکن است مشمول قوانین متفاوتی باشند.
- برای خودروهای عمومی، مانند تاکسیها و اتوبوسها، معافیت معمولاً کوتاهتر (برای مثال، 1 سال) است و باید زودتر برای معاینه فنی اقدام کنند.
چرا خودروهای صفر معافیت دارند؟
خودروهای صفر به دلیل تولید اخیر، معمولاً از نظر فنی و ایمنی در شرایط مطلوبی قرار دارند. قطعات آنها نو بوده و استانداردهای آلایندگیشان در زمان تولید مطابق با مقررات بررسی شده است. به همین دلیل، قانونگذار معافیت 4سالهای را برای این خودروها در نظر گرفته تا مالکان از هزینه و فرآیند معاینه فنی در سالهای اولیه معاف شوند. با این حال، این معافیت به معنای عدم نیاز به نگهداری و بازرسیهای دورهای خودرو نیست.
چه زمانی باید برای معاینه فنی اقدام کرد؟
پس از پایان دوره 4ساله، اخذ معاینه فنی الزامی است. در ایران، معاینه فنی پس از این دوره معمولاً بهصورت سالانه یا هر دو سال یکبار (بسته به سن خودرو و نوع سوخت) باید تجدید شود.
مراحل اخذ معاینه فنی:
- مراجعه به مراکز مجاز: به یکی از مراکز معتبر معاینه فنی مراجعه کنید. فهرست این مراکز در وبسایتهای رسمی مانند simfa.ir قابل دسترسی است.
- مدارک مورد نیاز:
- کارت یا سند خودرو
- بیمهنامه معتبر شخص ثالث
- پرداخت هزینه معاینه (حدود 92 هزار تومان در سال 1404 برای خودروهای سواری)
- بازرسی خودرو: خودرو از نظر فنی، ایمنی و آلایندگی بررسی میشود. در صورت وجود نقص، باید آن را برطرف کرده و دوباره برای آزمون مراجعه کنید.
توجه: در شرایط خاص، مانند تصادفات شدید یا تغییرات فنی (مانند نصب کیت CNG)، ممکن است معافیت 4ساله لغو شده و خودرو زودتر نیازمند معاینه فنی شود.
اشتباهات رایج درباره معاینه فنی خودروهای صفر
برخی مالکان خودروهای صفر به دلیل ناآگاهی مرتکب اشتباهاتی میشوند که ممکن است مشکلاتی ایجاد کند:
- تصور معافیت دائمی: برخی گمان میکنند خودروهای صفر هیچگاه به معاینه فنی نیاز ندارند. توجه داشته باشید که پس از 4 سال، معاینه فنی الزامی است.
- غفلت از نگهداری خودرو: حتی خودروهای صفر نیازمند سرویسهای دورهای (مانند تعویض روغن و بررسی ترمزها) هستند. بیتوجهی به این موارد میتواند منجر به رد شدن در معاینه فنی بعدی شود.
- اشتباه در محاسبه معافیت: برخی تاریخ خرید را ملاک معافیت میدانند، در حالی که تاریخ تولید خودرو معیار اصلی است.
جریمه عدم دریافت معاینه فنی چیست؟
در صورت عدم دریافت معاینه فنی پس از پایان دوره معافیت 4ساله، مالک خودرو مشمول جریمه خواهد شد. بر اساس قوانین سال 1404:
- جریمه روزانه: حدود 52 هزار تومان برای هر روز تردد بدون معاینه فنی.
- ثبت توسط دوربینها: دوربینهای ترافیکی در شهرهای بزرگ (مانند تهران) بهصورت خودکار خودروهای فاقد معاینه فنی را شناسایی و جریمه میکنند.
علاوه بر جریمه مالی، نداشتن معاینه فنی ممکن است در شرایطی مانند تصادفات، مشکلات بیمهای ایجاد کند، زیرا بیمهنامه بدون معاینه فنی معتبر ممکن است از نظر قانونی ناکافی تلقی شود.
نکات کلیدی برای حفظ خودرو صفر تا زمان معاینه فنی
برای اطمینان از عملکرد بهینه خودروی صفر تا پایان دوره معافیت و پس از آن، رعایت نکات زیر ضروری است:
- سرویسهای دورهای منظم: تعویض روغن، فیلترها و بررسی ترمزها را مطابق برنامه پیشنهادی سازنده انجام دهید.
- رانندگی مسئولانه: از رانندگی پرشتاب یا حمل بار سنگین که به موتور و سیستم تعلیق فشار وارد میکند، خودداری کنید.
- بررسی لاستیکها: فشار باد لاستیکها را بهطور منظم کنترل کرده و از سلامت آنها اطمینان حاصل کنید.
- کنترل آلایندگی: در صورت مشاهده بوی غیرعادی یا دود زیاد از اگزوز، فوراً به تعمیرگاه مراجعه کنید تا استانداردهای آلایندگی حفظ شود.
مدارک مورد نیاز برای معاینه فنی
هنگام مراجعه برای دریافت معاینه فنی، مدارک زیر را آماده کنید:
- کارت یا سند خودرو
- بیمهنامه معتبر شخص ثالث
- کارت ملی یا گواهینامه مالک
- رسید پرداخت هزینه معاینه فنی
توجه: پیش از مراجعه، اطمینان حاصل کنید که خلافی خودرو تسویه شده است، زیرا بدهی خلافی ممکن است مانع صدور برگه معاینه فنی شود.