دینام (آلترناتور) یکی از اجزای کلیدی سیستم الکتریکی خودرو است که وظیفه تولید انرژی الکتریکی برای شارژ باتری و تأمین برق مصرفکنندههای خودرو را بر عهده دارد. ظرفیت آمپراژ دینام نشاندهنده حداکثر جریان قابل تولید آن در شرایط بهینه است و انتخاب یا تعویض دینام نامتناسب میتواند منجر به افت ولتاژ، کاهش عمر باتری یا حتی آسیب به سیستمهای الکترونیکی شود. در این مقاله از خودرو مدیا، سه روش معتبر، سریع و قابل اجرا توسط رانندگان عادی برای تعیین دقیق آمپراژ دینام خودرو ارائه میشود. این روشها بر اساس اطلاعات فنی سازندگان، دفترچههای راهنما و استانداردهای صنعتی تدوین شدهاند.
نحوه تشخیص آمپر دینام ماشین
تعیین آمپراژ دینام خودرو نیازی به ابزار پیچیده یا تخصص مکانیکی ندارد. با استفاده از چند روش، هر راننده میتواند در کمتر از یک دقیقه ظرفیت دقیق دینام را شناسایی کند. این اطلاعات نه تنها در زمان خرابی مفید است، بلکه در انتخاب دینام جایگزین یا ارتقاء سیستم الکتریکی نقش کلیدی دارد.
نگهداری منظم و آگاهی از مشخصات فنی، تضمینکننده عملکرد پایدار سیستم برقی خودرو تا مسافتهای طولانی است.
1. بررسی برچسب شناسایی روی بدنه دینام
سادهترین و سریعترین روش، مشاهده برچسب فنی چسبیده یا حکشده بر روی بدنه دینام است.
مراحل اجرایی:
- کاپوت خودرو را باز کنید.
- دینام را در سمت راست موتور (از دید راننده) شناسایی کنید (قطعه آلومینیومی با پروانه خنککننده و اتصال تسمه).
- برچسب سفید یا نقرهای روی بدنه را بررسی کنید.
نمونههای متداول:
- VALEO 90A → ظرفیت ۹۰ آمپر
- BOSCH 12V 120A → ظرفیت ۱۲۰ آمپر
- SG14 150A → ظرفیت ۱۵۰ آمپر
در خودروهای پژو ۲۰۶ تیپ ۵، برچسب معمولاً A13VI 90A را نشان میدهد که بیانگر دینام فابریک ۹۰ آمپری است.
2. استعلام از کد فنی حکشده روی دینام
در صورت محو شدن برچسب، کد فنی حکشده روی بدنه دینام اطلاعات معتبری ارائه میدهد.
مراحل اجرایی:
- کد ۱۰ تا ۱۲ رقمی حکشده را یادداشت کنید.
- سه رقم آخر یا بخشهای کلیدی را بررسی کنید.
جدول تفسیر کدها:
| کد شناسایی | ظرفیت آمپراژ |
|---|---|
| …SG12 | ۱۱۰ آمپر |
| …SG14 / 150A | ۱۵۰ آمپر |
| …TG12 | ۱۲۰ آمپر |
| …A13VI | ۹۰ آمپر |
مثال عملی: کد 9639391880 در جستجوی آنلاین → دینام ۹۰ آمپر والئو، مناسب پژو ۲۰۶ تیپ ۵.
3. مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو
دفترچه راهنما منبع رسمی و معتبر برای مشخصات فنی است.
مراحل اجرایی:
- بخش مشخصات فنی یا سیستم الکتریکی را باز کنید.
- جدول مربوط به دینام را پیدا کنید.
ظرفیت استاندارد برخی خودروهای رایج در ایران:
| مدل خودرو | ظرفیت دینام فابریک |
|---|---|
| پراید یورو۴ | ۷۵ آمپر |
| پژو ۴۰۵ GLX | ۸۰ آمپر |
| پژو ۲۰۶ تیپ ۲ | ۸۰ آمپر |
| پژو ۲۰۶ تیپ ۵ | ۹۰ آمپر |
| سمند EF7 | ۱۱۰ آمپر |
| دنا پلاس توربو | ۱۵۰ آمپر |
جدول مرجع سریع آمپراژ دینام بر اساس مدل خودرو
| مدل خودرو | آمپراژ فابریک | کد فنی معروف |
|---|---|---|
| پراید یورو۴ | ۷۵A | ۹۱۱۷۰۸۵ |
| پژو ۴۰۵ GLX | ۸۰A | ۹۶۵۶۳۸۸۸ |
| پژو پارس TU5 | ۱۱۰A | TG12C |
| سمند سورن پلاس | ۱۲۰A | SG12B |
| تارا اتوماتیک | ۱۵۰A | SG14 |
روشهای تکمیلی تشخیص سلامت دینام
۱. اندازهگیری ولتاژ خروجی
با استفاده از مولتیمتر در حالت DC:
- موتور روشن، دور آرام: ۱۴.۲ تا ۱۴.۷ ولت → عملکرد مطلوب
- کمتر از ۱۳.۸ ولت → کاهش ظرفیت یا خرابی
۲. آزمون بار الکتریکی
در دور موتور ۲۰۰۰، تمام مصرفکنندهها (کولر، چراغها، بخاری) را روشن کنید:
- افت ولتاژ یا کمنور شدن چراغها → دینام ناکافی یا معیوب است.
توصیههای نگهداری برای افزایش طول عمر دینام
- تعویض تسمه دینام هر ۴۰٬۰۰۰ کیلومتر یا در صورت شلشدگی
- تمیزکاری اتصالات هر ۶ ماه یکبار و حذف سولفات
- تعویض بهموقع باتری ضعیف برای جلوگیری از فشار اضافی بر دینام
چک لیست عملیاتی (۳۰ ثانیه)
- باز کردن کاپوت
- شناسایی دینام
- خواندن برچسب یا کد فنی
- ثبت اطلاعات در گوشی
